VIDOVDAN NAJVAŽNIJI DATUM U SRPSKOJ ISTORIJI

VIDOVDAN

Od Kosovske bitke 1389. godine, preko Sarajevskog atentata 1914, Rezolucije Informbiroa 1948. Miloševićevog uzleta i pada 1989. i 2001. godine, Vidovdan je bio i ostao poseban datum za Srbe.

 

VIDOVDAN NAJVAŽNIJI DATUM U SRPSKOJ ISTORIJI

 

Bez sumnje, Vidovdan je najvažniji datum u kolektivnoj svesti srpskog naroda i zajedno sa svetosavljem jedan od temelja kolektivnog identiteta Srba. Bitka na Kosovu do danas prati Srbe uz priče o herojstvu, žrtvovanju, pobedi (u Parizu su zvonila crkvena zvona u čast pobede hrišćana nad nevernicima) i lažnoj izdaji. Ličnosti iz te bitke, Knez Lazar, Miloš Obilić, Vuk Branković, braća Musići, Ivan Kosančić, Toplica Milan, stari Jug Bogdan i njegovih osam sinova (devet Jugovića), Kosovka devojka, sultan Murat, njegovi sinovi Bajazit i Jakub, vojskovodja Evrenosbeg… i danas, 630 godina kasnije raspaljuju maštu gotovo svih.

 

VIDOVDAN NAJVAŽNIJI DATUM U SRPSKOJ ISTORIJI

 

I sam ishod bitke, kao i njene posledice, te pogibija oba vladara, ovaj krvavi boj svrstavaju u centralni dio srpskog nacionalnog bića. Bitka na Kosovu je tokom narednih vekova postala centralni motiv srpske narodne poezije, poznatiji kao Kosovski ciklus.

Na krilima kosovskog mita je 28. juna 1914. godine (15. juna po julijanskom kalendaru) Gavrilo Princip ubio Franca Ferdinanda (austrougarskog prestolonaslednika), koji je mislio da će dolaskom u Sarajevo na Vidovdan poniziti neposlušne Srbe u Austrougarskoj. To je zvanično bio povod za Prvi svetski rat i napad Austrugarske monarhije na kraljevinu Srbiju. I Rezolucija Informbiroa donesena je baš 28. juna 1948. godine na Vidovdan. Na Gazimestanu, Vidovdana 1989. Slobodan Milošević se ustoličio u neprikosnovenog vodju nacije i poveo Srbe u dogadjaje za koje nisu bili spremni. Tačno 12 godina posle Gazimestana, Milošević je izručen sudu u Hagu.

Za 28. jun vezano je i potpisivanje Tajne konvencije izmedju Srbije i Austrougarske 1881. godine. Istog dana 1919. potpisan je mirovni ugovor kojim je okončan Prvi svetski rat, dok je 1921. godine kralj Aleksandar Prvi Karadjordjević donio Vidovdanski ustav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. Jugoslovenska priča je počela i završila se na Vidovdan. Amandmanima na Ustav Hrvatske Srbi su 28. juna 1990. prestali da budu konstitutivni narod ove republike, dok je 2006, Crna Gora, Rezolucijom 60/264 Generalne skupštine UN, postala 192. članica svjetske organizacije. Kritičari kosovskog “kulta“ često govore da je Vidovdan kao datum naopak, jer se slavi poraz. Ipak, mnogi narodi imaju izgubljene bitke koje obeležavaju. Amerikanci glorifikuju bitku za Alamo i stradanje njihovog Dejvija Kroketa. Vidovdan je za državni praznik proglašen 1889. godine, na 500. godišnjicu Kosovskog boja, kada je upriličena i proslava miropomazanja kralja Aleksandra Obrenovića u manastiru Žiči. Kao nacionalni praznik opstao je sve do dolaska komunista na vlast.Samo dan posle Vidovdana 1913. godine, nekoliko časova po okončanju srpskog vidovdanskog praznovanja, Bugari su izveli napad na Bregalnici, koji je bio uvod u Drugi balkanski rat.

 

EVO JOŠ NEKIH DOGADJAJA KOJI SU SE ODIGRALI NA VIDOVDAN:

1915 - srpski ministar unutrašnjih poslova Ljubomir Jovanović sa albanskim političarem Esad-pašom potpisuje u Tirani sporazum o stvaranju realne unije izmedju Srbije i Albanije.

1919 – potpisan Versajski sporazum, čime je završen Prvi svetski rat,

1921 – srpski kralj Aleksandar Prvi Karadjordjević doneo Vidovdanski ustav, Ustav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca,

1948 – na inicijativu sovjetskih delegata Andreja Ždanova, Maljenkova i Suslova doneta Rezolucija Informbiroa što je označilo razlaz izmedju Jugoslavije i istočnog bloka,

1989 – obeleženo 600 godina Kosovske bitke, Miloševićevim govorom na Gazimestanu,

1990 – usvojeni amandmani na Ustav Hrvatske, kojim Srbi više nisu bili konstitutivni narod u Hrvatskoj,

1991 – slučaj navodnog ubistva trojice vojnika Jugoslovenske narodne armije, poznatiji kao slučaj Holmec,

1992 – probijen koridor kod Brčkog, spojena dva dela Republike Srpske,

1995 – Vojska Republike Srpske sprečile pokušaj tzv. ABiH i HVO deblokade Sarajeva,

2001 – Slobodan Milošević izručen tribunalu u Hagu.

 

Izvor: Visegradlive.com