Odlazak legendarne Jugoslovenske GLUMICE MIRE FURLAN

Ikona jugoslovenskog filma Mira Furlan, koja nas je napustila u 66. godini, važila je za jednu od najboljih i najlepših glumica sa prostora nekadašnje Jugoslavije. Mira Furlan (1955-2021) je poznata jugoslavenska glumica koja je poslednjih decenija živela u SAD.

Jedna je od retkih glumica sa naših prostora koja je uspela da ostvari i zavidnu inostranu karijeru. Njene najpoznatije uloge su u filmovima: “Kiklop“, “Otac na službenom putu“, “Lepota poroka“, “U raljama života“, “špijun na štiklama“, “Za sreću je potrebno troje“, “Ćao inspektore“, “Braća po materi“, “Turneja“ i drugi. Takodje je zabeležila veliki broj zapaženih uloga i u serijama: “Velomisto“, “Smogovci“, “Vuk Karadžić“, “Putovanje u Vučjak“, “Bolji život“, “Vratiće se rode“. U Sjedinjenim Državama je poznata po ulozi Delen u televizijskoj naučnofantastičnoj seriji “Vavilon 5“ i po ulozi Danijel Ruso, u seriji “Izgubljeni“. Mira je rodjena u Zagrebu 7. septembra 1955. od majke Jevrejke i oca hrvatsko-slovenačkog porekla. Na Akademiji za kazalište i film u Zagrebu je diplomirala 1978. godine. Odmah nakon završenog fakulteta ostvarila je nekoliko poznatih pozorišnih uloga, za koje je i nagradjena. Za svoju porodicu je rekla da je bila liberalna i da joj roditelji nisu bili strogi. Mirina majka je nažalost preminula od kancera, a sa ovom bolešću se borila još dok je slavna glumica bila devojčica.

U SFRJ je važila za poznatu glumicu, koju je publika upoznala kroz brojne uloge u domaćim filmovima, a ujedno je bila i članica Hrvatskog narodnog kazališta.

Početkom devedesetih, u vreme kada je mržnja izmedju Srba i Hrvata bila sve veća, Mira Furlan je bila meta predrasuda i pretežno negativnih komentara, zbog veze sa Goranom Gajićem, danas njenim suprugom. Usledio je otkaz u pozorištu, oduzet joj je stan koji je nasledila od bake, a koji je tek nedavno uspela da vrati u svoj posed. Kako bi izbegli neke veće probleme, Mira i Goran su emigrirali u Ameriku. Glumica je u početku bila prinudjena da radi kao konobarica, ali je veoma brzo uspela da nastavi sa glumom.

Zapamćene su uloge u filmovima “Kiklop“ (1982) Antuna Vrdoljaka, “U raljama života“ (1984) i “Za sreću je potrebno troje“ (1986) Rajka Grlića i u filmu “Lepota poroka“ (1986) Živka Nikolića. Krajem 1991. godine Mira Furlan i njen suprug emigrirali su iz SFRJ kako bi izbegli političke pritiske i etničke tenzije, koji su ih pratili zbog krize u kojoj se bivša država nalazila. Godine 2002. vratila se posle 11 godina u Hrvatsku da bi igrala glavnu ulogu u predstavi Radeta šerbedžije. Suprug, filmski reditelj Goran Gajić koji je, izmedju ostalog, režirao i Sofoklovu“Antigonu“, režirao je i epizodu “Vavilona 5“ u kojoj je Furlanova glumila. U zadnje vreme glumila je i u srpskim filmovima i serijama (“Diši duboko“, “Turneja“ i “Vratiće se rode“). U Los Andjelesu je snimila muzički album “Songs From MoviesThatHaveNeverBeen Made“ (Pesme iz filmova koji nikad nisu snimljeni). Igrala je lik Danijele Ruso u ABC-ovoj televizijskoj seriji “Izgubljeni“. Povremeno je pisala kolumnu u splitskom magazinu “Feraltribjun“. Legendarna jugoslovenska glumica Mira Furlan umrla je u 65. godini, objavljeno je na njenom zvaničnom nalogu na Tviteru, a Majkl Strazinski, tvorac serije “Babylon 5“, čija je Mira bila zvezda, ostavio je poruku. Uzrok smrti Mire Furlan još nije saopšten, a Strazinski je rekao da su “znali već neko vreme da Mira nije dobrog zdravlja, ali da su se svi nadali da će se popraviti“.

RADE ŠERBEDŽIJA O MIRI FURLAN

Mira Furlan je bila jedna od najdivnijih glumica na području bivše Jugoslavije.

Svojim talentom, duhom i ljepotom bila je Mira Stupica naše generacije.

Voljeli su je njeni prijatelji glumci i glumice, voljeli je režiseri, voljela je publika, voljela je i filmska kamera. Svi su je voljeli. A i ona je voljela cijeli svijet. Ali se i plašila toga svijeta jer je bila beskrajno ranjiva. Kao prava heroina bila je i tragetkinja u privatnom životu. Zbog svoje iskrenosti i istinoljubivosti doživjela je mnoge udarce od ostrašćenih nacionalista u zemlji u kojoj je rodjena i u kojoj je postala jedna od najvećih filmskih i kazališnih umjetnica. Doživjela je, nepravedno, mnoge udarce i napade 1991. godine od ostrašćenih nacionalista, bolje reći šovinista, izložena nepravednom medijskom linču i otišla je.

Kao Eva iz Krležinog “Vučjaka“ otplovila u Ameriku da bude daleko od užasa rata koji je razarao njenu zemlju i njezine narode.

Tamo je, kao prava velika umjetnica, ponovo pronašla sebe i uspjela napraviti zavidnu karijeru. Godine 2001. pozvali smo je Lenka i ja da u našem teatru Ulysses igra Medeju. Bojala se povratka i ponovnog susreta sa svojom publikom. Ali bila je sjajna Medeja. A njezina publika ju je dočekala raširenih ruku. Ponovo je pronašla neku nadu u bolji svijet i bolji život. I dolazila je ponovo da igra u kazalištima i filmovima na svome jeziku i za svoju publiku.

Ali, iskrena i istinoljubiva kakva je bila, teško je pronalazila mir i spokoj u novim okolnostima i opet je na neki način dolazila u nesporazum sa svijetom i politikama i prilikama, odnosno neprilikama koje još uvijek vladaju na ovim našim prostorima.

Imala je i sreću u životu jer je u tadašnjim teškim vremenima 1991. godine imala podršku u svome mužu Goranu Gajiću, koji joj je bio velika podrška i najčvršća stijena za koju se držala, tako plaha i nježna i uz koga se održala u ovome okrutnome svijetu... Bila je velika. Bila je hrabra. Bila je pametna. Bila je veličanstvena glumica. Bila je i humanist i socijalist. Bila je jedna od najljepših, jedna od najboljih. I kada se devedesetih godina vratila i odigrala Medeju opet je bila veličanstvena i opet je bila jedna od najljepših i jedna od najboljih.

A je li se zapravo ikad vratila? Sada je više nema.

A bila je tako lijepa kao tog jutra dan, Mira Furlan.

“Ovo već dugo nije ’moj svijet’, a sada pogotovu. Meni se ionako uglavnom ne da izlaziti ni družiti. Ali se brinem za mlade ljude kojima život počinje u ovakvom svijetu. Imam stalnu potrebu da im se ispričam za sve što su naše generacije ostavile njima: svijet dubinski zagadjen i otrovan, izvana i iznutra.” Mira Furlan